Σύντομη πληροφόρηση

Από 1/1/2020 το ποσό που θα πληρώσουμε οι ελεύθεροι επαγγελματίες για ασφάλιση αλλάζει ξανά. Ο Υπολογισμός των εισφορών από την ίδρυση του ΕΦΚΑ (1/1/2017 έως 31/12/2019) που ήταν ανάλογος με τα κέρδη της επιχείρησης καταργείται.

Ο νέος σχεδιασμός του ασφαλιστικού συστήματος έχει ομοιότητες με το παλιό σύστημα ασφάλισης του ΟΑΕΕ. Βάση στης ασφαλιστικής κλάσης που διαλέγει ο ασφαλισμένος, έως τις 13/3/2020, θα υπολογίζεται και το ύψος της σύνταξης του.

Συνοπτικά οι κυριότερες πληροφορίες:

• Αποσυνδέεται ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών από το δηλωθέν εισόδημα.
• Από 01/01/2020 δημιουργούνται ασφαλιστικές κατηγορίες, ανά κλάδο, με συγκεκριμένα ποσά:
  • επτά (7) ασφαλιστικές κατηγορίες για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, εκ των οποίων μία θεωρείται ειδική ασφαλιστική κατηγορία και απευθύνεται σε νέους επαγγελματίες (πρώτα πέντε έτη ασφάλισης)
• Προσφέρεται ευελιξία μέσω της δυνατότητας ετήσιας αλλαγής ασφαλιστικής κατηγορίας.
• Υπάρχει νέα προσέγγιση της παράλληλης ασφάλισης μέσω του προσδιορισμού ελάχιστου ύψους εισφορών που προκύπτει από το άθροισμα εισφορών μισθωτής και μη μισθωτής απασχόλησης και δυνατότητα καταβολής προαιρετικά υψηλότερων εισφορών.
• Διαμορφώνεται νέο ανώτατο όριο εισφορών.
• Για τους νέους ασφαλισμένους έχει προβλεφθεί ειδική κατηγορία με χαμηλότερες εισφορές. Μπορούν να πληρώνουν 126 € +10€  έως την συμπλήρωση των πέντε πρώτων ετών ασφάλισής ως ελεύθεροι επαγγελματίες.

Στις περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης, δηλαδή Μισθωτή εργασία και ελεύθερο επάγγελμα ισχύουν τα εξής:

Για όσο διάστημα ο ασφαλισμένος απασχολείται παράλληλα ως μισθωτός, οι εισφορές που καταβάλλονται από την μισθωτή απασχόληση αφαιρούνται από τις εισφορές της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχει επιλέξει. Για το χρονικό διάστημα αυτό οι ελάχιστες εισφορές δεν μπορούν να υπολείπονται του ποσού της 2ης ασφαλιστικής κατηγορίας, δηλαδή το ποσό των 252€+10€ ανά μήνα.

• Εάν επιλεγεί ασφαλιστική κατηγορία ανώτερη της 2ης, ο ασφαλισμένος θα καταβάλλει την διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης.
• Εάν διακοπεί η μισθωτή απασχόληση, η εισφοροδότησή γίνεται με βάση την ασφαλιστική κατηγορία που έχει επιλεγεί και το σύνολο της εισφοράς βαρύνει τον ασφαλισμένο.
• Σε κάθε περίπτωση, με τις ασφαλιστικές εισφορές συνεισπράττονται επιπλέον εισφορές υπέρ του Κλάδου Ανεργίας ύψους 10€ ή για τους Υγειονομικούς υπέρ της Στέγης Υγειονομικών ύψους 2€, μόνο εφόσον δεν καταβάλλονται αντίστοιχες εισφορές από τη μισθωτή απασχόληση. 
• Η κατάταξη σε ασφαλιστική κατηγορία είναι υποχρεωτική. 
• Η επιλογή θα ισχύει δεσμευτικά για όλο το έτος 2020.   

Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας, (πχ φυσικό πρόσωπο με πολλές εταιρίες) καταβάλλεται ΜΙΑ ΜΟΝΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΙΣΦΟΡΑ κατόπιν επιλογής από τις έξι (6) ασφαλιστικές κατηγορίες των Ελεύθερων Επαγγελματικών και Αυτοαπασχολούμενων.

Στην συνέχεια ακολουθούν οι Ασφαλιστικές κλάσεις – Κατηγορίες των ελευθέρων επαγγελματιών, καθώς και μία σύντομη ανάλυση τους.

Ελεύθεροι Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενοι

Με το νέο ασφαλιστικό αποσυνδέονται οι εισφορές από το φορολογητέο εισόδημα και παρέχεται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής μεταξύ  έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών ως εξής:

Οι ασφαλιστικές κατηγορίες περιλαμβάνουν εισφορές Κλάδων Σύνταξης και Υγείας. Με τις ασφαλιστικές εισφορές συνεισπράττονται, επιπλέον εισφορές υπέρ του Κλάδου Ανεργίας (ΟΑΕΔ) ύψους 10€.

Στον πίνακα που ακολουθεί ενδεικτικά αποτυπώνεται το ποσό της σύνταξης ανάλογα με την κατηγορία που επιλέγετε και τα έτη ασφάλισης. 

Σημ.: Τα ποσά σύνταξης έχουν υπολογισθεί λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν καταβληθεί εισφορές για όλο το χρόνο ασφάλισης στην ίδια ασφαλιστική κατηγορία. 

Με μία σύντομη cost – benefit analysis καταλήγουμε ότι σε 40 έτη από σήμερα, αποδοτικότερη είναι η επιλογή της 1^ης Ασφαλιστικής κλάσης και η αμέσως επόμενη αποδοτικότερη επιλογή είναι η 6^η ασφαλιστική κλάση. Τα έτη σύνταξης που ο ασφαλισμένος θα πάρει πίσω την διαφορά των χρήματων που λαμβάνει, μείον του ποσού που έχει καταβάλει του, είναι τα 16 έτη και 6 μήνες. Από το διάστημα αυτό και μετά ο συνταξιούχος θα είναι ευνοημένος.

Πολύ σημαντικές παραδοχές της ανάλυσης είναι ότι:

• Το χρήμα δεν θα χάσει την αξία του σε αυτά τα 40 έτη,
• Δεν υπολογίζεται το κόστος ευκαιρίας της διαφοράς καταβολής. Δηλαδή αν επιλέξουμε την 6^η ασφαλιστική κλάση η διαφορά που θα καταβάλουμε είναι 566-210 = 356€ ανά μήνα. Δηλαδή 4.272€ ευρώ περισσότερα ανά έτος, δηλαδή 170.880 € περισσότερα στα 40 έτη. Το κόστος ευκαιρίας είναι οι λοιποί τρόποι που θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε αυτά τα χρήματα, σε εναλλακτικές επενδύσεις
• Το ασφαλιστικό σύστημα θα παραμείνει σταθερό στα επόμενα χρόνια.

Ακολουθούν τα αποτελέσματα της ανάλυσης.

Παρατηρούμε ότι όσο ανεβαίνουμε ασφαλιστική κλάση , οι αποδόσεις μειώνονται. Η βέλτιστη απόδοση είναι στην  1^η ασφαλιστική κλάση με απόδοση 9,19% και χρόνο αποπληρωμής τα 10,89 χρόνια.

Το σημαντικότερο αποτέλεσμα την ανάλυσης όμως είναι τα χρονικό περιθώριο που ο ασφαλισμένος θα πάρει πίσω τα επιπλέον χρήματα που θα καταβάλει διαλέγοντας υψηλότερη κλάση από την 1^η ασφαλιστική κατηγορία. Αναλυτικά ακολουθεί η σύγκριση όλων των κλάσεων με την 1^η ασφαλιστική κλάση.

Παρατηρούμε ότι το χρονικό περιθώριο της καταβολής της διαφοράς σε σύγκριση με την 1^η κλάση, κυμαίνεται από 21,67 χρόνια για την 2η κλάση έως 16,51 για την 6^η κλάση.

Με την πρώτη ματιά συμπεραίνουμε ότι σε βάθος χρόνου το πιθανότερο είναι να συμφέρει η οικονομικότερη ασφαλιστική κατηγορία, δηλαδή η 1^η . Στην περίπτωση αυτή τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν μπορούν να επενδυθούν σε άλλες πηγές εισοδήματος με μεγαλύτερη ετήσια απόδοση.